پژوهشکده حقوق و قانون ایران یا به اختصار پژوهشکده حقوق، که در گذشته با نام مرکز پژوهشی دانشنامههای حقوقی علامه شناخته میشد، نام یک مرکز علمی پژوهشی در زمینه علم حقوق و دانشهای پیرامونی آن است که به صورت مستقل و با کسب مجوز از وزارت علوم، تحقیقات و فناوری در چهار گروه پژوهشیِ دانشنامهنگاری حقوقی، نظریهپردازی و نواندیشی حقوقی، مطالعات تأثیر اجتماعی قوانین و مطالعات حقوق مضاف در حال فعالیت است. این پژوهشکده نخستین سازمان علمی فعال در حوزه حقوق بود که موفق شد عنوان شرکت دانش بنیان را از معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری کسب کند. پژوهشکدهٔ حقوق و قانون ایران در سال ۱۳۸۹ توسط گروهی از افراد با سابقهٔ فعالیتهای قضائی و مدیریتی در معاونت آموزش و تحقیقات قوهٔ قضائیه تأسیس شد و تمرکز آن بر جمعآوری و مدیریت دانش پیرامونی مواد قانونی بود. در سال ۱۳۹۴ موافقت اصولی و در سال ۱۳۹۸ موافقت قطعی برای تبدیل آن به «مرکز پژوهشی دانشنامههای حقوقی علامه» از شورای گسترش وزارت علوم دریافت شد. در سال ۱۳۹۹ و بعد از طی دوران تأسیس و تثبیت، دورهٔ توسعهٔ خود را آغاز کرد. این مرکز توانست موافقت وزارت علوم برای ارتقا از «مرکز پژوهشی» به «پژوهشکده» را دریافت کند.
نخستین و بزرگترین زیرساخت پژوهش در حقوق ایران، بزرگترین پژوهش حقوقی ایران، اصلاح قانون ثبت احوال، ارزیابی و تحلیل پیش نویس لایحهها، دستورالعملها و آییننامههای حقوقی و تدوین شاخهبندی دانشنامههای حقوقی برای بیش از ۶۰ رشته حقوقی از جمله دستاوردهای این پژوهشکده است.